Rasin-de-téulisso
Sedum acre
Crassulaceae
Àutri noum : Ris-de-paret, Pan-d'aucèu.
Noms en français : Orpin âcre, Poivre de muraille.
Descripcioun :Lou rasin-de-téulisso, o peréu ris-de-paret trachis, sus li roucas, li paret e li tepiero seco. Li fueio soun póupouso e li flour d'un poulit jaune esbrihaudant. I'a pas pèr s'engana.
Usanço :Emai siegon acre, li flour e fueio soun manjadisso e podon èstre boutado dins l'ensalado. Èi vertuous contro lou mau-de-terro (escourbut), fai pissa e bomi e levo li febre.
Port : Erbo
Taio : 2 à 10 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Camefite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Sedum
Famiho : Crassulaceae
Ordre : Saxifragales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 1,5 à 2 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca (Si)
Autour basso e auto : 0 à 2800 m
Aparado : Noun
Mai à avoust
Liò : Roucas
- Paret
- Tepiero seco
- Muraio
Estànci : Termoumediterran à Subaupen
Couroulougi : Paleoutemperado
Ref. sc. : Sedum acre L., 1753
Afatoulié
Prunus brigantina
Rosaceae
Àutri noum : Afatounié, Afatourié, Afàtou.
Nom en français : Prunier de Briançon.
Descripcioun :L'afatoulié se recounèis l'estiéu à si afàtous (abrignoun, afatoun) verd pièi jaune. Flouris au printèms emé de pichòti flour blanco d'ounte sorton de lònguis estamino. Li fueio, que sèmblon à li de l'ambricoutié vènon bèn à l'après.
Usanço :Se fai de counfituro emé lis afàtous (emé proun de sucre !), e d'òli de marmoto emé lis amandoun (meseioun). Fau aperaqui 10 000 amandoun pèr n'en faire un litre. J.-R. Fortoul, op.cit., ramento que lis afàtous èron descalagna dóu tèms di lòngui vihado. L'òli èi bon pèr la cousino e pèr sougna li macaduro e lou mau d'os. Se metié un tros de pan dins la sartan pèr leva la forto óudour de l'òli : "Lou pan surbiò lou gros dal fouort de l'óli, l'amarun". Lou darrié moulin s'arestè de vira en 1923 à Suzo (CN).
Port : Aubre
Taio : Pancaro entresigna
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Prunus
Famiho : Rosaceae
Ordre : Rosales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Sebisso
- Prado
Estànci : Subremediterran à Mountagnard
Couroulougi :
Pancaro entresigna
Ref. sc. : Prunus brigantina Vill., 1786